• Calendario eventi
• 06 Ottobre 2006

Srđan V. Tešin

Uz Vladimira Tasića i Lasla Blaškovića, kikindski pisac Srđan V. Tešin (1971) svojim posljednjim knjigama proze ulazi u prvi plan onih pisaca nove srpske književnosti koji na originalan i beskrupulozan način tematiziraju lokalni, odnosno vojvođanski krajolik, tradiciju i aktualnost. Tešin je bio jedan od urednika „Severnog bunkera“, književnog časopisa koji je među prvima otvorio prostor za komunikaciju pisaca zaraćenih zemalja ex-YU. Tešin, koji je ujedno i istaknuti kolumnist novosadskog „Građanskog lista“ i stalni suradnik beogradskog lista „Danas“, najliberalnijeg dnevnog lista u Srbiji, osjetio je na svojoj koži što znači takav angažman - nakon radikalskog (Šešeljeva stranka) preuzimanja vlasti u Kikindi ubrzo je ostao bez posla. Tešin je u početku brusio svoj književni izraz oslanjajući se na zaista bogatu tradiciju srpskog književnog postmodernizma (Kiš, Pekić, Albahari, Basara), njegov roman „Kazimir i drugi naslovi“ (2003) vrhunac je takvog tipa pisanja. Sam Kazimir ovako objašnjava u navedenom romanu svoju, odnosno Tešinovu poetiku: „Moj roman se ne rađa ni iz čega, već iz dobro odabranih citata". Putopisna knjiga „Kroz pustinju i prašinu“ (2005) donosi obrat. Tešin tu duhovito isprepliće autobiografske reminiscencije, historiografske zapise i anegdote sa svojih putovanja po Dalmaciji, Visu, Istri, Sarajevu, Tunisu… Pisac nas neprestano iznenađuje neobičnim podudarnostima, skokovitim povezivanjima udaljenih mitoloških, povijesnih i prostornih motiva s intimnim i osobnim doživljajima. Sve to, dakako, uz pregršt humora i ironije! (neven) 

 

"Neophodno je napisati roman koji će po analogiji potvrditi život, a svako drugačije angažovanje bilo bi besmisleno i neiskreno." Ovim je riječima Srđan V. Tešin definirao kako svoju stvaralačku poziciju, tako i poetički model romana "Kroz pustinju i prašinu". Tešin je pisac koji se ne može i ne želi držati po strani dok mu je sudba velikodušno namijenila život u totalitarnom društvu - kakvo drži da je srpsko i dan danas.

Stoga avanturizam, koji se nadaje iz naslova a eksplicite definira podnaslovom, ima svoju široku genezu - od biografije i geografije, i još širu refleksiju - od povijesti do svakodnevice, što je sve zajedno osnova za raskošnu ironiju i vatrenu kritiku političkih mehanizama koji su sa svojim minuciozno posloženim kotačićima dogurali stvar, zemlju, ljude, generaciju do besmisla kakvog nas mogu spasiti samo dobri pisci. Svoj osobni svijet: putešestvije kroz sisteme i sistemska ljetovanja Tešin je iskoristio kao poligon za vrlo suvisli prikaz makrokatastrofe čiji smo svi sudionici, iako s Tešinom nismo ljetovali u Makarskoj: „U romanu Kroz pustinju i prašinu opisivao sam i blisku i dalju prošlost, od onog istorijskog backgrounda koji je formirao moju generaciju, do onih (para)istorijskih dešavanja u kojima sam bio učesnik i svedok. Ukratko, to je put koji sam prevalio kroz pustinju i prašinu titoizma i slobizma.“ Roman koji ima otvorenu formu fragmentarnog nizanja kratkih priča objedinjen je svojom temeljnom idejom - etičkim progovaranjem o svemu što zasjenjuje i zagađuje čovjeka, pobunom čiju grmljavinu „stišava“ jetka ironija. S obzirom na količinu iskreno i istinito iznesenih varošarija i naci-pizdarija, ovo je definitivno roman koji potvrđuje život. A za sigurnu čitalačku uspješnost pisac se ipak priklonio holivudskom modelu 3š - ševa, šora, šala. No, ruku na srce, i tu smo bliže životu nego filmu. (nives)

U najnovijoj Tešinovoj knjizi „Kuvarove kletve i ostale gadosti“ (2006), koja će se nakon Umaga promovirati u Beču i na beogradskom Sajmu knjiga, Tešin nam servira zamršeno klupko grotesknih priča čiji krajevi počinju ili završavaju u Mokrinu, banatskom selu u blizini Kikinde. Glavni junak romana ratni je izvještač i fotograf Pavle; upravo na njegov način, distancirano, a opet fotografski opsceno i hladno, iz poglavlja u poglavlje ulazimo u krležijanski obračun s obiteljskom, lokalnom i nacionalnom tradicijom koja se prokazuje kao nesretno nasljedovanje perverzija, trauma i zločina. Ovim romanom Tešin hrabro zadire u aktualnost i u svoju fikciju uvlači traumatične i tabuizirane teme srpske javnosti, što ga svrstava u red najintrigantnijih srpskih pisaca danas, pisaca kao što su Zoran Ćirić, Saša Ilić i Igor Marojević. Srđan V. Tešin je pisac ugledne beogradske nakladničke kuće „Stubovi kulture“. (neven)